Củ dong riềng đỏ là một loại nông sản đặc trưng của
các vùng núi đá vôi của khu vực miền núi phía Bắc Việt Nam như Lào Cai, Hà
Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn… Không chỉ được biết đến như một loại dược liệu quen
thuộc, mà củ dong riêng đỏ còn được bà con vùng núi Tây Bắc sử dụng như một loại
thực phẩm hàng trăm năm nay. Không chỉ có vậy, bà con ở vùng Bát
Xát tỉnh Lào Cai đã sáng tạo chế biến củ dong riềng đỏ thành loại miến đao dai
ngon của miền sơn cước, có thương hiệu Miến đao Thành Sơn.
Miến đao Thành Sơn đạt Chứng nhận OCOP 3 sao.
Củ dong riềng đỏ, loài cây bạt ngàn trên núi Bản Xèo huyện Bát Xát
tỉnh Lào Cai từ những năm 1960 theo chính sách khai hoang của Nhà nước lúc bấy
giờ. Những người dân Nam Định đã lên Bản Xèo thôn Thành Sơn để khai hoang phát
triển kinh tế. Những tiền nhân của thôn Thành Sơn nhanh chóng nhận ra cách phát
triển kinh tế vừa phát huy thế mạnh địa phương, vừa tận dụng được kinh nghiệm
xa xưa của đất Nam Định là miến. Các bậc tổ tiên của làng Thành Sơn đã nhanh
chóng nhận ra cách phát triển kinh tế vừa tận dụng thế mạnh của địa phương, vừa
tận dụng kinh nghiệm xưa của người Nam Định là miến.
Những mẻ bột đầu tiên làm ra ngay lập tức được người dân vùng lân
cận đón nhận. Khi nấu lên, sợi bún giòn, dai nhưng mềm, không nát, nước bún
không bị vẩn đục, hương vị rất riêng. Tuy nhiên, những thay đổi sau đó đã xóa
sổ sự nghiệp làm miến của người dân Bản Xèo. Mãi đến năm 2012, được sự hỗ trợ
của chính quyền, nghề làm miến của xã Bản Xèo mới dần hồi phục.
Miến đao Thành Sơn khi nấu giòn, dai sợi nhưng lại mềm không nát, nước nấu miến không bao giờ đục và cho hương vị riêng biệt.
Khác với miến ở các vùng miền khác, miến Thành
Sơn được làm từ 100% bột riềng đỏ tự nhiên. Vì vậy, lãnh đạo HTX miến Thành Sơn
hiểu rằng, nguyên liệu làm miến là củ riềng đỏ phải đảm bảo an toàn. Các xã Dền
Thàng, Pa Cheo, Bản Xèo huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai hiện đang có diện tích trồng
tập trung hơn 600 ha củ dong riềng. Tuy giá miến Thành Sơn nhỉnh hơn các
loại miến khác trên thị trường, do nguồn nguyên liệu đặc biệt, khác hẳn với các
sản phẩm khác và quy trình sản xuất, chế biến được truy xuất nguồn gốc, minh bạch.
Nhưng sản lượng vẫn không đủ đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Sản lượng hàng
năm đạt hơn 100 tấn, tổng thu nhập khoảng 10 tỷ đồng. Sản phẩm được tiêu thụ
nhiều thị trường trong và ngoài tỉnh, qua các kênh phân phối: đại lý, siêu thị,
sàn thương mại điện tử, bán lẻ trực tiếp.
Sản phẩm đã được đăng ký bảo hộ nhãn hiệu toàn quốc
Sự ra đời của thương hiệu Miến đao Thành Sơn, thương hiệu riêng
của Bát Xát đã giúp giá trị của sản phẩm đặc trưng này tăng thêm 30%. Đây cũng
là sản phẩm được chứng nhận OCOP 3 sao của tỉnh Lào Cai. Với phương châm an
toàn- dễ sử dụng- dễ bảo quản, Miến đao Thành Sơn được kỳ vọng sẽ trở thành đặc
sản xuất khẩu của người dân vùng núi Tây Bắc.