Đại dịch Covid-19 bùng phát từ cuối năm 2019 khiến kinh tế toàn cầu chịu ảnh hưởng nặng nề. Tại Lào Cai, các hoạt động giao thương, liên kết sản xuất, dịch vụ, du lịch, giao thông, vận tải… đều chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch bệnh. Toàn tỉnh hiện có 270 HTX đang hoạt động, 128 HTX ngừng hoạt động và chờ giải thể. Đối với lĩnh vực nông nghiệp, trong 6 tháng đầu năm 2020, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, có 5 HTX nông nghiệp dừng hoạt động, gồm: HTX Nông - lâm nghiệp và Dịch vụ Bản Cầm; HTX Làng Hang; HTX Hoa Hồng; HTX Nuôi và chế biến cá tầm, cá hồi; HTX Trung Chải. Nguyên nhân dừng hoạt động được xác định do giá thành các loại nông sản giảm, chi phí vận chuyển tăng gấp 2 lần trong khi sức tiêu thụ các mặt hàng đều giảm từ 23 đến 30% so với cùng kỳ năm 2019 dẫn đến sản xuất, kinh doanh kém hiệu quả. Bên cạnh đó, các HTX này có quy mô hoạt động nhỏ, hiệu quả không cao, chịu thêm ảnh hưởng từ dịch bệnh khiến việc dừng toàn bộ hoạt động là không tránh khỏi.

Không chỉ tạo áp lực lớn với những HTX nhỏ, hoạt động yếu, ảnh hưởng của dịch bệnh cũng khiến nhiều HTX đang hoạt động hiệu quả cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Tiến Đạt là một trong những HTX hoạt động hiệu quả nhất của huyện Bảo Yên nói riêng và tỉnh Lào Cai nói chung. HTX liên kết trồng dâu, nuôi tằm bên cạnh chăn nuôi gia cầm, buôn bán phân bón, thức ăn và nguyên liệu làm thức ăn cho gia súc, gia cầm và thủy sản. Với hơn 200 ha cây dâu đang cho thu hoạch lá nuôi tằm, từ tháng 4/2020 đến nay, HTX đã liên kết với người dân nuôi hơn 3.000 vòng tằm, sản lượng gần 68 tấn kén. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, các vùng sản xuất nguyên liệu kén tằm không có đầu ra, giá kén xuống thấp, các cơ sở lớn tại tỉnh Nam Định ngừng thu mua và các cơ sở nhỏ mua với giá rất thấp (từ 80.000 đồng/kg xuống còn 60.000 đồng/kg) và chỉ thanh toán trước 30% tiền mua kén, phần còn lại thanh toán sau khi xuất được hàng. Vì vậy, trong thời gian dịch bệnh, HTX gặp khó khăn lớn về nguồn vốn để thu mua, thanh toán tiền cho người dân. Ông Bùi Văn Tiến, Giám đốc HTX Nông nghiệp và dịch vụ Tiến Đạt cho biết: HTX mong được vay vốn với lãi suất thấp để hỗ trợ giá chênh lệch thu mua kén tằm cho người dân.

Kiểm tra sự sinh trưởng của cây dâu tằm tại xã Vĩnh Yên (huyện Bảo Yên).

Còn trong lĩnh vực công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, việc duy trì hoạt động trong mùa dịch cũng gặp không ít khó khăn. Hầu hết HTX phải thu hẹp quy mô sản xuất, cắt giảm lao động, đặc biệt là các HTX dịch vụ đều ngừng hoạt động. Khi dịch bệnh bước đầu được kiểm soát, khách du lịch trong nước tăng dần, HTX trong lĩnh vực này bắt đầu hoạt động trở lại. Tuy nhiên, đến tháng 7, khi Việt Nam đối mặt với đợt dịch mới, các HTX này lại thêm một lần “bế quan”. Tương tự, trong lĩnh vực giao thông vận tải, tín dụng và xây dựng, các HTX đều đối mặt với nhiều khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, thậm chí nhiều thời gian phải tạm ngừng hoạt động.

Theo đánh giá của Liên minh HTX tỉnh, dịch Covid-19 ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất, kinh doanh của các HTX. Hơn 800 người lao động trong lĩnh vực kinh tế hợp tác mất việc làm. Trong 6 tháng đầu năm 2020, doanh thu bình quân của các HTX đang hoạt động (270 HTX) cũng giảm tới 60% so với cùng kỳ năm 2019.

Để gỡ khó cho các HTX trong bối cảnh dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp, ông Trương Mạnh Hùng, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh đề xuất: Tỉnh cần có chính sách hỗ trợ về xúc tiến thương mại cho các HTX. Các huyện, thành phố, thị xã cần rà soát, đánh giá thiệt hại của các HTX do dịch Covid-19 gây ra. Bên cạnh đó, kiến nghị với UBND tỉnh chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Lào Cai có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các HTX đang vay vốn của các tổ chức tín dụng mà bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

                                                                            Theo Thúy Phượng (Báo Lào Cai)