Không chỉ đẩy mạnh liên kết sản xuất, những năm qua,
nhiều hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh đã chủ động, tích cực tham gia Chương
trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng
khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ cũng như tạo động lực cho các
HTX phát triển.
Tương ớt
Mường Khương là một trong những sản phẩm OCOP được gắn sao.
Chương trình OCOP được tỉnh
thực hiện nhằm phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội
lực và gia tăng giá trị. Những năm qua, chương trình triển khai phù hợp, thích
ứng với các yếu tố, quy luật kinh tế thị trường, các sản phẩm hướng tới tiêu
chuẩn chất lượng của thị trường. Nhiều sản phẩm hàng hóa của Lào Cai đã được
gắn sao, góp phần đưa hàng hóa từ khu vực nông thôn có mặt trên các kệ hàng
siêu thị, cửa hàng trong và ngoài nước, từ đó nâng cao giá trị sản phẩm.
HTX Sơn Hòa (Mường Khương)
thời gian đầu hoạt động hiệu quả chưa cao khi chưa có chiến lược phát triển cụ
thể, mới tạo ra sản phẩm mà chưa tìm được cách tiếp cận thị trường. Khi tham
gia Chương trình OCOP, hoạt động của HTX mới gắn với phát triển thương hiệu cho
sản phẩm. Chương trình OCOP đã tạo sân chơi, cơ hội để HTX sản xuất ra sản phẩm
có sự nâng cấp về chất lượng, bao bì, mẫu mã, tiêu chuẩn và định hướng thị
trường tiêu thụ, điều chỉnh sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường. Đến nay,
HTX Sơn Hòa là một trong những hợp tác xã tiêu biểu, đi đầu trong chương trình
OCOP của huyện Mường Khương với 3 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh,
gồm ruốc lợn bản, khâu nhục Mường Khương và các sản phẩm thịt lợn bản Mường
Khương được sơ chế.
Theo chị Cao Thị Hòa, đại
diện HTX Sơn Hòa chia sẻ, các HTX cần đầu tư phát triển sản xuất gắn với chế
biến, kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị, tập trung phát
triển các sản phẩm thế mạnh của địa phương. Trước mắt, chọn sản phẩm nổi bật để
phát triển trước rồi dần dần nhân rộng, tiếp đó sẽ đầu tư hạ tầng, tập trung
sản xuất sản phẩm chất lượng cao. “HTX của chúng tôi đã huy động và lồng ghép
các nguồn vốn để phát huy tối đa các nguồn lực thực hiện hiệu quả Chương trình
OCOP. Chúng tôi cũng tham gia hội chợ xúc tiến thương mại kết nối tiêu thụ sản
phẩm OCOP tại các kênh phân phối hiện đại như đưa sản phẩm lên sàn giao dịch
thương mại điện tử”.
Tính đến cuối năm 2021, tỉnh
Lào Cai có 123 sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó có nhiều sản phẩm có chủ
sở hữu là các HTX. Các sản phẩm này là những sản vật, đặc sản địa phương như
gạo Séng cù, tương ớt Mường Khương, bưởi Múc, cá hồi Sa Pa, thịt lợn sấy, lạp
xường sấy gác bếp, các loại tinh dầu sả, quế Bảo Yên, miến đao sâm, dấm táo
mèo…
Chương trình OCOP đã lan tỏa
đến các địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất sản phẩm và dịch
vụ du lịch trên toàn tỉnh. Chương trình đã tạo động lực phát triển các vùng sản
xuất gắn với cây, con chủ lực, thế mạnh các ngành, nghề truyền thống, đặc sản
địa phương.
Đối với khu vực kinh tế tập
thể, khi tham gia Chương trình OCOP, các HTX đã hình thành các mô hình liên kết
kinh tế, hợp tác xã nông nghiệp, phát triển các vùng chuyên canh, sản xuất hàng
hóa gắn với ứng dụng khoa học - công nghệ, kỹ thuật cao. Các cơ sở sản xuất khi
thực hiện Chương trình OCOP đã xây dựng được chuỗi liên kết với các hộ để thu
mua nguyên liệu phục vụ sản xuất, tiêu biểu như sản phẩm chè có 4.914 ha với
hơn 6.000 hộ tham gia; atiso có 65 ha với 150 hộ tham gia; su su Sa Pa có 120
ha với 250 hộ tham gia; tương ớt Mường Khương có 120 ha với 755 hộ tham gia;
miến đao Bản Xèo có 67 ha với 250 hộ tham gia; bưởi Múc có 40 ha với 130 hộ
tham gia; gạo Séng cù có 400 ha với hơn 1.200 hộ tham gia…
Theo ông Trương Mạnh Hùng,
Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, phát triển các sản phẩm OCOP là một trong những
định hướng quan trọng, tạo động lực phát triển cho khu vực kinh tế tập thể,
trong đó có HTX. Hiện nay, việc xây dựng và phát triển các sản phẩm OCOP tại
các HTX có những khó khăn, đó là quy mô, năng lực quản trị còn nhỏ và yếu,
thiếu kiến thức về kinh tế thị trường và phát triển sản phẩm theo chuỗi giá
trị…
Thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh sẽ phối hợp với
các cơ quan chuyên môn tổ chức truyền thông, nâng cao nhận thức, phương pháp,
cách thức tiếp cận và triển khai Chương trình OCOP đến cán bộ các cấp, đến các
hợp tác xã, cơ sở sản xuất để tạo nên phong trào sâu rộng trong sản xuất, kinh
doanh sản phẩm OCOP. Bên cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách hỗ
trợ phát triển sản phẩm OCOP; đẩy mạnh triển khai chính sách hỗ trợ phát triển
doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, hỗ trợ phát triển sản phẩm, thương hiệu
của từng sản phẩm, kế hoạch chuyên biệt, cụ thể, bài bản và định hướng cấp quốc
gia…
Theo Thúy Phượng/Báo Lào Cai