Nghị quyết số 13 ngày 18/3/2002, Hội nghị lần thứ 5, Ban
Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao
hiệu quả kinh tế tập thể (Nghị quyết số 13) đã khẳng định kinh tế tập thể là
một thành phần quan trọng trong nền kinh tế, không chỉ đóng góp vào tăng trưởng
kinh tế, mà còn đóng góp quan trọng trong phát triển văn hóa, bảo đảm an ninh
chính trị, trật tự an toàn xã hội. Quán triệt chủ trương, định hướng của Trung
ương về phát triển kinh tế tập thể, tỉnh Lào Cai đã cụ thể hóa các nội dung
Nghị quyết số 13 vào thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Quốc Khánh (ngoài cùng,
bên trái) thăm Hợp tác xã Tâm Hợi (Bảo Thắng).
Sau 20 năm (2001 - 2021) triển khai thực hiện
Nghị quyết số 13, khu vực kinh tế tập thể của Lào Cai có sự chuyển biến tích
cực về cả chất và lượng, thể hiện vai trò quan trọng khu vực này đối với phát
triển kinh tế - xã hội của cả tỉnh nói chung và vùng nông thôn nói riêng. Đặc
biệt, trong năm 2021, đã thành lập 2 liên hiệp hợp tác xã đầu tiên của tỉnh,
trong đó có 1 liên hiệp hợp tác xã nông nghiệp và 1 liên hiệp hợp tác xã phi
nông nghiệp.
Kết quả đạt được trong phát triển kinh tế tập
thể sau 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13 không chỉ là những con số, mà quan
trọng hơn là nhận thức về bản chất tổ chức hợp tác xã bước đầu được khẳng định
và thống nhất. Ưu thế và vai trò của kinh tế tập thể, hợp tác xã đối với phát
triển kinh tế hộ thành viên, kinh tế địa phương và các thành phần kinh tế khác
dần được khẳng định. Sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương về
kinh tế tập thể, hợp tác xã được nâng cao. Nhiều kế hoạch, chương trình, cơ
chế, chính sách phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã được ban hành phù hợp
hơn với thực tế địa phương. Thực tế cho thấy những nơi nào được sự quan tâm của
cấp ủy đảng, chính quyền địa phương thì phong trào kinh tế tập thể, hợp tác xã
ở nơi đó phát triển.
Hoạt động khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã
có chuyển biến tích cực về quy mô, công nghệ và thị trường. Một số hợp tác xã
đã áp dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất, kinh doanh, tham gia sản xuất
nông nghiệp công nghệ cao. Đặc biệt, các hợp tác xã nông nghiệp đã hoạt động
gắn với các sản phẩm chủ lực của vùng, thực hiện liên kết chuỗi, nhiều hợp tác
xã liên kết với các siêu thị, doanh nghiệp lớn để mở rộng thị trường tiêu thụ,
góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, khả năng cạnh tranh. Kinh tế hợp tác,
hợp tác xã ở Lào Cai thích ứng ngày càng tốt hơn với cơ chế thị
trường, đã xuất hiê%3ḅn mô%3ḅt số mô hình hợp tác xã kiểu mới gắn với
chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa, đóng góp vào phát triển kinh tế
nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới.
Mặc dù đạt được một số kết quả bước đầu,
nhưng khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã ở Lào Cai phát triển chưa tương xứng
với tiềm năng, lợi thế và yêu cầu. Trước những cơ hội, thách thức đặt ra đối
với phát triển kinh tế tập thể, Lào Cai xác định đến năm 2030, toàn tỉnh có
khoảng 9.386 tổ hợp tác với 140.790 thành viên, 725 hợp tác xã với 14.400 thành
viên, 4 liên hiệp hợp tác xã với 90 hợp tác xã thành viên và 9 quỹ tín dụng
nhân dân. Số hợp tác xã hoạt động tốt, khá chiếm từ 60% trở lên. Doanh thu bình
quân 1 hợp tác xã đạt từ 5 đến 8 tỷ đồng/năm; thu nhập bình quân của thành viên
hợp tác xã và người lao động trong hợp tác xã đạt khoảng 80 - 110 triệu
đồng/người/năm. Tiếp tục củng cố, phát triển 100% xã nông thôn mới có hợp tác
xã hoạt động theo Luật Hợp tác xã và có mô hình liên kết sản xuất. Phấn đấu
100% hợp tác xã thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số trong quản lý,
điều hành sản xuất - kinh doanh, quản trị nội bộ, quảng bá sản phẩm…
Để đạt mục tiêu đề ra, tỉnh đề ra 7 nhiệm vụ
và giải pháp chủ yếu trong thời gian tới.
Một là, tăng cường tuyên truyền, phổ biến
chính sách, pháp luật của Nhà nước về kinh tế tập thể, hợp tác xã để các cấp ủy
đảng, chính quyền nhận thức đúng và đầy đủ hơn về bản chất và mô hình hợp tác
xã kiểu mới, đồng thời giúp người dân hiểu rõ quyền lợi khi tham gia các hình
thức kinh tế hợp tác.
Hai là, nâng cao năng lực, vai trò của cán bộ
quản lý nhà nước về kinh tế tập thể, trong đó đẩy mạnh cải cách hành chính với
nội dung trọng tâm là sắp xếp, tổ chức lại bộ máy quản lý nhà nước trong lĩnh
vực nông nghiệp, nông thôn từ tỉnh đến cơ sở, đảm bảo đủ năng lực quản lý ở các
cấp, đặc biệt ở cấp xã; từng bước kiện toàn bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế
tập thể từ tỉnh đến cơ sở, trong đó đảm bảo các cấp đều có cán bộ chuyên trách
về lĩnh vực kinh tế tập thể, kinh tế hợp tác.
Sản phẩm của các hợp tác xã trong tỉnh được trưng
bày, bán tại cửa hàng của Liên minh Hợp tác xã.
Ba là, thành lập mới, củng cố kiện toàn các
hình thức kinh tế tập thể. Các địa phương tạo điều kiện cho các sáng lập viên
có nhu cầu thành lập hợp tác xã, đồng thời khuyến khích các tổ hợp tác, trang
trại hoạt động hiệu quả có nhu cầu thành lập hợp tác xã. Chỉ đạo quyết liệt để
hoàn thành việc đăng ký lại các hợp tác xã đang hoạt động, giải thể các hợp tác
xã ngừng hoạt động; khuyến khích cán bộ trẻ có trình độ về làm việc tại hợp tác
xã.
Bốn là, xây dựng và phát triển các mô hình
liên kết gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ nông sản thông qua hợp đồng kinh
tế. Hằng năm, lựa chọn xây dựng điểm mô hình hợp tác xã hỗ trợ đầu tư sản xuất;
tổ chức cho các hợp tác xã tham gia giới thiệu sản phẩm tại hội chợ, triển lãm
nông nghiệp, tạo điều kiện cho sản phẩm của hợp tác xã nông nghiệp có cơ hội
tiếp cận, mở rộng thị trường tiêu thụ. Xây dựng sàn giao dịch nông sản liên kết
thông tin với các địa phương để cung cấp và nắm thông tin thị trường, giao
thương hàng hóa và tìm đối tác liên kết sản xuất. Tổ chức hội nghị khách hàng
cho các hợp tác xã gặp gỡ và ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với các doanh
nghiệp.
Năm là, ban hành các chính sách thúc đẩy phát
triển kinh tế hợp tác trên địa bàn tỉnh, trong đó tập trung vào các chính sách
về phát triển nguồn nhân lực, đất đai, tín dụng, thuế, xúc tiến thương mại và
các chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Cùng với đó, tạo dựng
các điều kiện, nhân tố cho hình thành, xúc tiến hợp tác trong nông nghiệp, nông
thôn.
Sáu là, đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công
nghệ vào sản xuất. Hằng năm, ngân sách tỉnh cân đối bố trí kinh phí sự nghiệp
thông qua các đơn vị chức năng để hỗ trợ hợp tác xã ứng dụng các tiến bộ kỹ
thuật, công nghệ mới vào sản xuất; chuyển giao ứng dụng các đề tài, dự án khoa
học phù hợp ngành nghề để hỗ trợ hợp tác xã trong sản xuất - kinh doanh, tiêu
thụ sản phẩm.
Bảy là, tăng cường vai trò, trách nhiệm của
MTTQ, Liên minh Hợp tác xã và các tổ chức đoàn thể trong phát triển kinh tế tập
thể, hợp tác xã, đồng thời tham gia tư vấn, hỗ trợ, giám sát, phản biện việc
triển khai thực hiện các chính sách phát triển, nâng cao hiệu quả kinh tế tập
thể, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh.
HOÀNG QUỐC KHÁNH
Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh